ساكنان محلي اغلب بر شيوه اي تأكيد مي كنند كه طي آن گردشگري اهداف مثبت و منفي معيشت، از جمله غرور فرهنگي، حس نظارت، سلامتي مطلوب و آسيب پذيري پايين را تحت تأثير قرار مي دهد. گردشگري مي تواند سطح ارزشي را كه توسط سياستگذاران ملي به فرهنگ هاي اقليت القا مي شود، بالا ببرد. اثرات اجتماعي و فرهنگي گردشگري شيوه هايي هستند كه در آن گردشگري تغييراتي را در نظام هاي ارزشي، رفتار افراد، روابط خانواده ها، سبك زندگي جمعي، مراسم سنتي و سازمان هاي اجتماعي ايجاد مي كند.از آنجا كه نتيجه و ره آورد گردشگري، تغييراتي در زندگي روزانه و فرهنگ جامعه ميزبان است؛ اصطلاح «اثرات اجتماعي ـ فرهنگي» را به معني تغييراتي به كار مي برند كه در تجربه هاي روزانه، ارزش ها، شيوه زندگي و محصولات هنري و فكري جامعه ميزبان رخ مي دهد. به لحاظ اجتماعي و فرهنگي، توسعه گردشگري مي تواند آثار و پيامدهاي مثبت از قبيل بهبود خدمات و امكانات اجتماعي، توجه و حفظ الگوهاي فرهنگي در زمينه موسيقي، لباس، هنر و صنايع دستي، ايجاد غرور و مباهات نسبت به فرهنگ محلي، ايجاد امكان مبادلات فرهنگي ميان جوامع مختلف را به همراه داشته باشد. همچنين توسعه گردشگري در ناحيه مقصد گردشگري ممكن است باعث تغيير الگوي زندگي افراد محلي شود. رشد مصرف گرايي از جمله تغييراتي است كه با تاثيرگذاري گردشگري بر جامعه ميزبان افزايش مي يابد. توسعه گردشگري در منطقه ميتواند فرصت و زمينه گسترش آسيب هاي اجتماعي و گسترش رفتارهاي متعارض با هنجارهاي متداول در جامعه پديد آورد و باعث افزايش جرم و جنايت در منطقه شود.
در مقياس ملي، گردشگري داخلي ميتواند موجب گسترش يكپارچگي و همگرايي اجتماعي ـ فرهنگي در سطح كشور و تقويت وحدت و وفاق ملي شود. بهويژه در كشورهاي در حال توسعه كه در آنها گروههاي قومي متعدد و مذاهب مختلف در كنار هم حضور دارند، تحرك مردم كه نتيجه آن درك و تفاهم بيشتر گروههاي مذهبي، قومي و اجتماعي است، ميتواند وحدت ملي را قوام بخشد. در عمل، گردشگري سعه صدر، تعامل، تساهل و تحمل ديگران را بيشتر ميكند (سقايي،1385: 93) و به عنوان يك امر فرهنگي موجب ميشود كه فرصت كافي براي تبادل فرهنگي بين گردشگر و جامعه ميزبان بوجود آيد. بر اين مبنا افراد ميتوانند يكديگر را بهتر درك كرده و به فرهنگ هم بيشتر احترام بگذارند.
معمولا مردم و ساكنان مناطق محلي به دو شيوه از منافع فرهنگي توسعه گردشگري بهرهمند ميشوند: اول اين كه گردشگري فرهنگ جامعه ميزبان را به ساير جوامع معرفي ميكند. دوم اين كه گردشگري، فرصتي براي ساكنان ايجاد ميكند تا فرهنگ خود را مستقيم، بدون واسطه و به شكل واقعي به ديگران عرضه كنند. اين عمل به ويژه باعث تقويت غرور و همبستگي جامعه ميزبان و افزايش آستانه تحمل آنان در برابر فرهنگهاي ديگر ميشود و به گردشگران امكان مشاهده فرهنگ واقعي ميزبان را ميدهد. گردشگري، زماني كه ساكنان جوامع مختلف فرهنگ خود را با بازديدكنندگان به اشتراك ميگذارند، تاثيرات مثبتي ايجاد ميكند. اين منافع براي جامعه ميزبان شامل تعامل، افتخار اجتماعي، انعطافپذيري و يك حس قوي هويت اجتماعي ميشود. برخي ديگر از اثرات مثبت گردشگري، مبادله فرهنگي، احياي سنن محلي، افزايش كيفيت زندگي و بهبود تصوير موجود از جامعه است. روابط فرهنگي بين گردشگران و جامعه ميزبان، در عين حال ميتواند موجب تغييرات فرهنگ ميزبان براي تطابق با فرهنگ گردشگران و همچنين موجب احياي هويت فرهنگي در سطح محلي شود.ارتباط بين فرهنگي و انتقال پيام بين فرهنگها، موجب تسهيل تعاملات بين فرهنگي آتي ميشود؛ و ناگفته پيداست كه فعاليتهايي مانند گردشگري فرهنگي نقش بسيار زيادي در ايجاد اين وضعيت دارند