سفر به كردستان و آشنايي با فرهنگ ناب ايراني

 

  استان كردستان يكي از استان‌هاي منحصر به فرد كشور در مقوله جاذبه‌هاي فرهنگي است زيرا در اين استان بر خلاف ساير مناطق كشور هنوز عوامل فرهنگي و تاريخي در زندگي مردم جاري است و با وجود پيشرفت‌هاي روز افزون صنعت و هجوم فرهنگ‌هاي بيگانه خوشبختانه فرهنگ بومي منطقه به علت داشتن ريشه‌هاي عميق و باستاني، پوياتر از گذشته به حيات خود ادامه مي‌دهد.

استان كردستان به علت دارا بودن شرايط خاص فرهنگي مانند زبان، لباس و پوشش، جشن‌ها، رقص، موسيقي و صنايع دستي ــ كه به آن‌ها اشاره خواهد شد ــ سرزمين مهرورزي و فرهنگ ناب ايراني است كه در جاي جاي جهان شناخته شده است و تاثيرات شگرفي بر فرهنگ‌هاي همجوار خود گذاشته است.

زبان
زبان مردم كردستان همانند زبان فارسي در مجموعه‌زبان‌هاي گروه هند و اروپايي قرار مي‌گيرد و از لحاظ دستوري و نوشتاري داراي قوانيني خاص است. اين زبان به علت وسعت زياد مناطق كردنشين داراي لهجه‌هاي اصلي و زيرلهجه‌هاي بسياري است كه اين تنوع لهجه از لحاظ حجم كلمات زبان كردي را غني ساخته است، به طوري كه بسياري از منظومه‌هاي كردي از حدود يكصد سال پيش به زبان‌هاي مختلف ترجمه شده‌اند.

لباس و پوشش
لباس كردي از زيبا‌ترين پوشاك‌هاي ايراني است و اين زيبايي، در پوشاك زنان اين منطقه از تجلي بيشتري برخوردار است و همين امر سبب شده چند بار در جشنواره‌هاي محلي جهان به عنوان لباس زيباي برتر انتخاب شود. تكامل لباس كردي آن را كاملا مناسب وضعيت اقليمي اين ناحيه كرده و شيوه نگرش آميخته با احترام مردم به اين پوشش موجب حفظ و استفاده آن تا امروز شده است.

جشن‌ها
مهم‌ترين و عمومي‌ترين جشني كه در ميان مردم كردستان مرسوم شده برگزاري جشن نوروز است. اين جشن در اقصي نقاط كردستان به صورت خودجوش همراه با مراسم رقص كردي و برپايي آتش برگزار مي‌شود. همچنين عيد فطر و قربان نيز به‌عنوان اعياد مذهبي در اين منطقه داراي اهميت خاص‌اند.

از ديگر مراسمي كه در ميان مردم كردستان به ويژه مردم منطقه اورامان از جايگاه خاصي برخوردار است مراسم عروسي پير شاليار است. اين مراسم در روستاي اورامان تخت در هفته دوم بهمن‌ماه كه مصادف با جشن سده است، طي مراحل خاصي برگزار مي‌شود و ادامه آن نيز در نيمه اول فصل بهار مصادف با پانزدهم ارديبهشت در محل آرامگاه پيرشاليار تحت عنوان مراسم كومساي برگزار مي‌شود.

رقص كردي
رقص كردي كه مردم كردستان آن را «هه لپه ركي» مي‌نامند، با زيبايي خاص آيينه‌اي تمام‌نما از زندگي گذشته اين مردم است. حركات رقص كردي برگرفته از زندگي و كار روزانه مردم مانند كشاورزي، مراسم و جشن‌هاي بزرگ، بازي‌هاي محلي، جنگ و دفاع، اعتقادات ديني و حالات روحي افراد بوده است. اين رقص به علت دور بودن از ابتذال، پيوندي تاريخي و اجتماعي با زندگي مردم دارد و در ميان تمام طبقات مردم به عنوان يك ارزش تلقي مي‌شود و اصالت اين هنر باعث پيشرفت آن در استان شده است.

موسيقي
استان كردستان يكي از غني‌ترين استان‌هاي كشور از لحاظ موسيقي است. وجود گروه‌هاي مختلف موسيقي در استان، وجود اساتيد موسيقي در تهران و شهرهاي بزرگ كشور كه برخاسته از استان كردستان‌اند و همچنين ساخت سازهاي موسيقي به علت پيشرفت صنايع چوبي و نازك‌كاري در كنار استعداد موسيقي موجود در استان، كردستان را به مهد موسيقي كشور تبديل كرده است. موسيقي كردستان را مي‌توان به سه بخش تقسيم‌ كرد. نخستين بخش، موسيقي ديني است كه در مراسم مولودي به مناسبت تولد پيامبر و يا اعياد فطر و قربان و مراسم دراويش با آواز و دف اجرا مي‌شود. دومين بخش، موسيقي مناطق شهري است كه به وسيله موسيقي‌دان‌هاي حرفه‌اي اجرا مي‌شود و سومين بخش، موسيقي روستايي و سنتي است كه به آن بيت مي‌گويند.

صنايع دستي