گردشگري پايدار

گردشگري پايدار

گردشگري در مفهوم پايداري در برگيرنده پردازش معنايي خاص خود است.در اين ميان زايش اين مفهوم در ادبيات گردشگري حاصل تلاش در دستيابي به توسعه پايدار در تمامي زمينه هاي توسعه مي باشد.بخصوص بعد از اجلاس زمين در سال 1992در ريودوژانيرو كه دولت ها را به سمت توسعه‌اي سوق داد كه حداقل زيان ولطمه را برمحيط زيست وارد سازد ؛ توافقات حاصله در دستور كار جلسه 21(يعني برنامه‌هاي مربوط به قرن بيست ويكم) قرار گرفت. اين دستور جلسه در واقع شامل مجموعه‌اي از طرح ها عملي مفصل بود كه نقش هر كشور در رسيدن به توسعه پايدار بيان مي نمود.از اين رو بر مبناي دستور جلسه 21، از سوي سازمان هاي بين المللي گردشگري در سطح جهان « دستور جلسه 21براي گردشگري » منتشر شد.كه در آن نياز به رسميت شناختن نقش گردشگري را در فرايند توسعة مناسب گوشزد مي كرد و ضرورت طرح عملي براي سازمان هاي گردشگري را در راستاي به فعليت در آوردن اصول گردشگري پايدار را پيش مي‌كشيد(لومسدن،‌375،1380).به دنبال اين روند اولين كنفرانس جهاني گردشگري پايدار در سال 1995 در مادريد برگزار شد. برخي از نكات مطرح شده در اين كنفرانس پيرامون گردشگري پايدار عبارت بودند از (كاظمي ،129،1380):

·   توسعه گردشگري بايد براساس معيارهاي پايداري باشد.بدين معنا كه مسايل اكولوژيكي در بلند مدت ، مسايل اقتصادي وتعهدات لازم نسبت به جنبه هاي اجتماعي و اخلاقي بايد رعايت شود.

·        ماهيت پايداري گردشگري مستلزم محيط هاي طبيعي ، فرهنگي وانساني است.

·        گردشگري بايد جنبه هاي فرهنگي ، ارزشي وعناصر سنتي جوامع محلي را مد نظر داشت باشد.

بطور‌كلي اين تلاش ها نشان ازآن دارد كه گردشگري بتواند  در پردازش توسعه پايدار راهكاري عملي را شكل دهد.از اين رو هدف اصلي در بسط معنايي گردشگري پايدار پيرامون ارائه روش هاي منطقي در بهره گيري از منابع طبيعي و انساني و ممانعت از به كارگيري غير علمي اين منابع مي باشد. توسعه پايدار گردشگري داراي دو جنبه حفاظت از محيط زيست ومنابع وميراث فرهنگي جوامع است. از اين روگردشگري پايدار بايد با سياست مشخص و مدوني به اجرا در آيد تا بتواند حركت اميد بخشي را در توسعه همه جانبه فضاهاي جغرافيايي تضمين كند(منصوري ،37،1381).گردشگري پايدار براي كارايي بالاتر در اين زمينه داراي اصولي مي باشد كه هماهنگ كننده اهداف و راهكارهاي عملي مي باشد.اصول گردشگري پايدار را مي توان به شرح زير بيان نمود(لومسدن ،378،1380):

1.   استفاده از ماهيت پايدارگونة منابع :حفظ و استفاده از منابع(طبيعي ، اجتماعي و فرهنگي)بسيار حائز اهميت است وبه معناي تجارت دراز مدت مي باشد.

2.   كاهش بيش از حد مصرف و اتلاف : كه جلوي هزينه هاي بازسازي زيان هاي دراز مدت را گرفته وبه كيفيت گردشگري كمك مي كند.

3.   حفظ تنوع : حفظ و ارتقاي تنوع طبيعي ، اجتماعي وفرهنگي براي پايداري دراز مدت گردشگري اهميت ويژه دارد وپايگاه انعطاف پذيري را براي گردشگري به وجود مي آورد.

4.   برنامه ريزي : بسط وتوسعه گردشگري كه وارد يك چارچوب برنامه ريزي راهبردي محلي وملي شده وتاثيرات محيط زيست را مد نظر قرار مي دهد ، پايايي دراز مدت گردشگري را افزايش مي دهد.

5.   حمايت از نظام اقتصاد محلي : گردشگري كه تعداد زيادي از فعاليت هاي اقتصادي محلي را مورد حمايت وتحت پوشش خود قرار مي دهد و ارزش ها و هزينه هاي محيط زيست را مد نظر قرار مي دهد ، علاوه بر حمايت از اين نظام هاي اقتصادي جلوي انهدام محيط زيست را مي گيرد.

6.   مشاركت اجتماع هاي محلي : مشاركت كلي اجتماع هاي محلي در بخش گردشگري نه تنها به نفع خود آنها ومحيط است بلكه نوع تجربه گردشگري را بهبود مي بخشد.

7.   مشاوره با افراد ذي نفع وعامه مردم : مشاوره بين صنعت گردشگري و اجتماع ها ، سازمان ها و نهادهاي محلي مهم است البته در صورتي كه دوشادوش هم كار كنند واختلافات منافع را كنار بگذارند.

8.   آموزش خدمه : آموزش خدمه كه گردشگري پايدار را وارد روش هاي اشتغال مي كند و در كنار آن استخدام خدمة محلي در تمامي مقاطع ، سبب بهبود كيفيت گردشگري مي شود.

9.   مسئوليت بازار يابي صنعت گردشگري : از آنجا كه بازار يابي ، اطلاعات كاملي را در اختيار گردشگران قرار مي دهد ، نه تنها سبب افزايش احترام نسبت به محيط فرهنگي ، اجتماعي وطبيعي نواحي ديدني مي شود ، بلكه رضايت مشتري را نيز افزايش مي دهد.

10. انجام تحقيق : پژوهش در حال پيشرفت ونظارت برآن از طريق صنعت با استفاده از تجزيه وتحليل وجمع آوري موثر اطلاعات نه تنها ما را در حل وفصل مشكلات گردشگري ياري مي كند بلكه مزايايي را براي مقاصد ، صنعت ومشتريان در بر خواهد داشت.