تقسيم بندي بازار گردشگري

در استراتژي تقسيم بندي بازار گردشگري بر اين نظر مبتني است كه به طور جهاني تنها معدودي از مناطق براي گذران دوران تعطيلات مورد پذيرش هستند . بنابراين به جاي اتلاف منابع ،فعاليت هاي تشويقي و ترغيبي مي بايست تنها در جهت خواسته ها و نيازهاي مشتريان احتمالي و نه در جهت خواست كليه مسافران باشد. بنابراين يكي از اقدامات اوليه در بازاريابي گردشگري عبارتست از تقسيم بازار كنوني بر اساس خصوصيات مهم و سپس متمركز نمودن تلاش هاي تشويقي و ترغيبي ،قيمت گذاري و ارائه كالا در جهت خدمت به قسمت هاي مورد نظر .

يك استراتژي مؤثر در بازار دقيقاً بازار هدف را تعيين و سپس در جهت رسيدن به آن تلاش خواهد نمود. بازار هدف ، قسمتي از بازار بالقوه است كه در آن جاذبه هاي گردشگري بيشترين فروش را خواهند داشت. بازارهاي هدف، به طور جغرافيايي و از نظر جمعيت شناسي (سن،درآمد،تحصيلات، نژاد، مليت،تعداد اعضاي خانواده،سيكل زندگي خانوادگي ، جنس ، مذهب و وضعيت اشتغال) و رواني ( ارزش ها ،انگيزه ها،تمايلات ، طرز فكر ، علايق) تعريف مي گردد.

پس از انتخاب بازارهاي هدف، مناسبترين رسانه ها در جهت رسيدن به اين بازارها برگزيده مي شوند.به عنوان مثال اگر بازار هدف بازيكنان تنيس باشد ، تبليغات در مجلات ورزشي چاپ مي گردد تا كل بازار را تحت پوشش قرار دهد. اگر به جاي اين كار ، تبليغي را در يك مجله عمومي چاپ نماييد تنها به تعداد كمي از افراد بازار هدف خود دسترسي پيدا خواهيد نمودو مقداري از منابع مالي خود را هدر خواهيد داد .

هر جاذبه گردشگري مي تواند مورد علاقه قسمت هاي زيادي از بازار قرار گيرد.ليكن مدير بازاريابي بايستي ، قسمتي را انتخاب نمايد كه بيشترين خريداران را براي خدمات او در بر دارد.يك مثال خوب در اين زمينه مهمان خانه هاي زنجيره اي است. اين مهمان خانه ها داراي قيمت متوسط و اتاق هاي مجهز است و مورد علاقه مسافراني قرار دارد كه به منظور كار مسافرت مي نمايند.

تقسيم بندي بازار برحسب مشخصات جغرافيايي

مناطق گردشگري به طرق گوناگون تقسيم مي گردند. يكي از معمول ترين روش هاي تقسيم بندي بازار بر حسب منطقه جغرافيايي است. در اين نوع تقسيم بندي قسمتهاي مختلف بازار بر اساس نوع گردشگران به ترتيب زير تعيين مي شود.

ـ گردشگران منطقه اي(گردشگراني كه مسافت طولاني را به منظور گذرانيدن تعطيلات طي مي نمايند)

ـ گردشگران محلي (آنها كه در نزديكي منطقه گردشگري زندگي مي كنندو حداكثر با 4 ساعت رانندگي به محل مورد نظرمي رسند)

 ـ ساكنين محلي 

نزديكي منطقه گردشگري به بازار مهمترين عامل است.به طور كلي هر چه منطقه گردشگري به بازار عمده اش نزديكتر باشد ،امكان جذب تعداد بيشماري از گردشگران را داراست. از مطالب فوق چنين نتيجه گيري مي شود كه فعاليت هاي تشويقي و ترغيبي مي بايست ابتدا در نزديكترين منطقه با بيشترين تراكم جمعيت انجام گيردو سپس به ساير مناطق تعميم داده شود.متغيرهاي جمعيت شناسي از قبيل گروه سني نيز مبناي ديگري را براي تقسيم بندي بازار ارائه مي دهد.

تقسيم بندي بازار برحسب مشخصات رواني

هر چه بازاريابي با رقابت بيشتري توأم شود ،مديران بازاريابي تمايل بيشتري به تقسيم بندي بازار بر اساس عوامل ديگري به غير از متغيرهاي جغرافيايي و جمعيت شناسي پيدا مي كنند. به اين منظور از تجزيه و تحليل هايي به منظور تعيين انگيزه ، مشخصات رواني و يا سبك زندگي استفاده شده تا مبناي جديدي براي تقسيم بندي بازار بدست آيد .

ويليام دي ولز در تحقيقي در زمينه مسافرت و سبك زندگي كه در سومين كنفراس سامانه انجمن تحقيقات در مورد سير و سياحت ارائه نمود ، توضيح داد كه بازاريان با استفاده از تجزيه و تحليل هاي آماري و استفاده از كامپيوتر مي توانند از پاسخ هاي افراد استفاده نموده و افراد را به گروه هاي  گوناگوني تقسيم نمايند. يكي از تحقيقات اوليه در اين زمينه گروه هايي از مردم را تحت عناوين جستجوگر تفريحات، فرد فعال ،مديران،كارگران و افراد خانه نشين تقسيم نموده است.

جستجوگر تفريحات

پاسخ هايي به سوالات مربوط به سبك زندگي نشان ميدهد كه فرد مي بايست جوان و داراي شغل يكنواختي باشد .او از تفريحات در فضاي آزاد لذت مي برد و علاقمند به شكار ، ماهيگيري ،بيس بال و رانندگي در ماشين هاي گرانقيمت و پر قدرت مي باشد. در نتيجه همواره دچار كم پولي است.چنينن فردي داراي برنامه دراز مدت در زندگي نيست و به رسانه هاي چاپي علاقمند نمي باشد و طرفدار پرو پا قرص برنامه هاي ورزشي و فيلم هاي پر حادثه تلويزيون است.

فرد فعال موفق

چنين فردي توانايي و انرژي در دنبال نمودن اهداف عالي را دارد و علاقمند به كار بوده و داري اعتماد به نفس است .او در جستجوي تجارب گوناگون از جمله دريانوردي ،اسكي و مسافرت هاي خارج از كشور است. روزنامه مي خواند و در جريان آخرين رويدادها و رخدادهاي فرهنگي است و به تماشاي برنامه هاي ورزشي ، ميزگردها و اخبار تلويزيوني مي نشيند.

مديران

مديران در حقيقت همان افراد فعال هستند كه به اهداف خود رسيده اند و به ميزان قابل توجهي پول دارتر شده اند. چنين فردي منابع مالي قابل توجهي در دسترس دارد كه به او اجازه عضو شدن در باشگاه هاي مختلف ،گذراندن تعطيلات گرانقيمت و خريد خانه دوم را مي دهد. او كم و بيش به صورت دائمي با خانواده در منطقه اي زندگي مي نمايد و مجلات خبري را مي خواند و تماشاگر برنامه اخبار و تجزيه وتحليل وقايع و رويدادها و برنامه هاي طبيعت در تلويزيون است.

كارگران

كارگران در شهرهاي كوچك و در مناطق صنعتي شهرهاي بزرگ زندگي مي كنند. چنين افرادي داراي اعتقادات خاص خود بوده و طرفدار تلاش و كوشش هستند.در نظر آنان تعطيلات ايده ال عبارتست از رفتن به اردوها به همراه خانواده و چادر زدن در آنها است.

افراد خانه نشين

چنين فردي از هر گونه تجمل ، خطر و يا هر گونه افراط و تفريطي اجتناب مي ورزد و مخالف بدهكار شدن است. او و همسرش از طرفداران برنامه هاي كمدي و اخبار سر شب تلويزيون ،تنها منبع اطلاعاتي او در مورد وقايع ملي و جهاني است .

سبك هاي زندگي فوق نشان مي دهد كه هر يك از گروه ها داراي ارزش ها و نيازهاي كاملاً متفاوتي هستند و براي هر قشر مي توان برنامه هاي مسافرتي خاص را ارائه كرد. در كشور ما نيز براي توسعه گردشگري بايد چنين تحقيقاتي انجام تا طراحي برنامه ها با توجه به نيازها و نظرات اقشار مختلف مردم صورت پذيرد. نتايج اين گونه تحقيقات ، خصوصيات جسماني و توانايي هاي مالي و محدوديت هاي هر گروه را مشخص مي نمايد و عادات افراد و نحوه زندگي آنها را مشخص مي سازد و برنامه ريزان را در تنظيم برنامه هاي توسعه گردشگري و چگونگي ارتباط با گردشگران بالقوه ياري مي دهد.