فرايند برنامه ريزي گردشگري

1ـ تهيه مقدمات مطالعه

نخستين گام در فرايند برنامه ريزي تعيين مقدمات دقيق مطالعه است. تهيه مقدمات مطالعه شامل تدوين " شرايط حاكم بر طرح " و ساماندهي فعاليت هاي مطالعه است. شرايط حاكم بر طرح ( Terms of reference ( براي برنامه ريزي مطالعه بايد به دقت تدوين گردند تا مطالعه بتواند به نتايج مطلوب دست يابد.

شرايط حاكم بر طرح در ايعاد ملي يا منطقه اي نتايج و فعاليت هاي لازم به منظور تهيه برنامه و سياست توسعه اي را مشخص مي سازد. گنجاندن سطوح مختلف برنامه ريزي گردشگري، نظير ملي و منطقه اي به همراه برنامه ريزي تفصيلي براي مناطق و طرح هاي واجد اولويت توسعه در هر مطالعه امري معمول است. ضرورت برنامه ريزي براي اين سطوح بايد در"شرايط حاكم بر طرح" مشخص گردد. " شرايط حاكم بر طرح " بايد افق زماني تحقق اهداف و رهنمود هاي طرح را مشخص كند. افق زماني برنامه معمولا 10،15 تا 20 سال است. تدوين افق زماني و دوره هاي زمان بندي شده، به تهيه چارچوب زماني براي انجام پيش بيني ها، هدف گذاري و مرحله بندي توسعه مي انجامد.

2ـ تعيين اهداف

در آغاز فرايند برنامه ريزي، اهداف توسعه گردشگري بايد تعيين گردد. تصميم گيري درباره اهداف، حائز اهميت بسزايي است زيرا آنها نتايج مطلوب توسعه گردشگريگردشگري در كشور يا منطقه را بيان مي دارند. اهداف نخست به صورت مقدماتي تدوين مي گردند. سپس بر اساس نتايج بررسي و تجزيه و تحليل و طراحي برنامه اصلاح مي شوند. اهداف توسعه گردشگري همچنين بايد بيانگر و تقويت كننده اهداف كلي پذيرفته شده در توسعه كشور يا منطقه نيز باشد.

3ـ بررسي تمامي عناصر

مرحله بررسي فرايند برنامه ريزي شامل گردآوري اطلاعات كمي و كيفي در مورد تمامي جوانب گردشگري است. جاذبه ها و فعاليت هاي گردشگري يكي از مهمترين عناصر بررسي است. اين جاذبه ها و فعاليت ها است كه گردشگران را به بازديد از كشور يا منطقه ترغيب مي نمايد.

4 ـ تجزيه و تحليل و تلفيق

 تجزيه و تحليل كمي و كيفي و تلفيق اطلاعات حاصل از بررسي ها بايد به دقت صورت گيرد. تلفيق شامل تركيب و جمع بندي اجزا مختلف تجزيه و تحليل است به گونه اي كه درك جامع تري از وضعيت حاصل آيد. تمامي  عناصر سازماني مورد ارزيابي و تجزيه و تحليل قرار مي گيرند. تا مبنايي براي تدوين سياست ها و ارائه راهبرد ها در مورد هر عنصر، بدست دهند. يكي از اقسام مهم تلفيق، تشخيص فرصت ها و مشكلات عمده بر سر راه توسعه گردشگري است. اين امر منجر به تمركز بر تدوين و طرح پيشنهادات و چگونگي بهره برداري از فرصت ها و فائق آمدن بر محدوديت ها  مي گردد، تمامي اين موارد، توسعه بهتر گردشگري را در پي خواهد داشت.

5 ـ  تدوين سياست و برنامه

اين گام در فرايند برنامه ريزي در بردارنده تدوين سياست توسعه گردشگري و تهيه برنامه ساختار فيزيكي است. ارزيابي سياست ها و برنامه هاي مختلف بر مبناي عوامل چندي صورت مي پذيرد كه از آن جمله؛ دستيابي به اهداف توسعه، بهينه ساختن منافع اقتصادي، تقويت آثار مثبت زيست محيطي و اجتماعي ـ  فرهنگي و به حداقل رسانيدن آثار منفي در اين موارد و رقابت اثر بخش با ديگر اماكن گردشگري را بايد ذكر نمود. سياست ها و برنامه هاي نهايي بر اساس اين ارزيابي انتخاب و اصلاح مي شوند.

6ـ تدوين رهنمودهاي سازماني

نتيجه گيري و ارائه رهنمود، بر اساس بررسي، تجزيه و تحليل و ارزيابي عناصر سازماني صورت مي پذيرد. پيش از تعيين مناسب ترين رهنمود ها، موارد گوناگون بايستي مورد ارزيابي قرار گيرند. شايد كه نياز به تغيير برخي از اين عناصر وجود ندشته باشد، اما ضرورت اين بررسي را بايد مورد تاكيد قرار داد.

7ـ اجرا و كنترل

مرحله نهايي در فرايند برنامه ريزي تعيين فنون اجرايي است. ابزار هاي اجرايي در طي فرايند برنامه ريزي به خصوص به هنگام تدوين سياست، برنامه و ديگر رهنمود ها بايد مورد توجه واقع شوند. امر كنترل مشكلات را شناسايي كرده و تدابير اصلاحي را پيش از آنكه مشكلات حاد شوند اتخاذ مي نمايد.

 8ـ اجراي برنامه و نظارت بر آن

يكي از جنبه هاي فرايند برنامه ريزي، مشخص كردن چگونگي اجراي سياست ها و پيشنهادات برنامه است. يكي از شيوه هاي روبه گسترش، تهيه نظامنامه اجرايي است كه دولت در فنون و رويه هاي اجرايي مي تواند از آن به عنوان يك راهنما استفاده نمايد

/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin-top:0in; mso-para-margin-right:0in; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0in; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}