مركز خط توليد دستگاه تصفيه روغن سوخته موتور

گردشگري ادبي در دنياي امروز چهره برخي شهرها را متفاوت كرده است. در همين راستا برخي از شهرهاي دنيا محبوبيت خاصي بين گردشگران ادبيات‌دوست پيدا كرده‌اند كه در اين نوشتار 10مقصد برتر را به نقل از پايگاه اطلاع‌رساني تريپ ادوايزر كه معتبرترين سايت اطلاع‌رساني جهان است، معرفي مي‌كنيم.
طبق بررسي‎هاي منتشر شده از سوي پايگاه اطلاع‌رساني مشاور سفر و به استناد نظرسنجي از كاربران اين سايت، شهر لندن در صدر جدول محبوب‎ترين مقصد گردشگران ادبي جهان و سن‎پترزبورگ در رديف دهم جاي گرفته است.
چهار مقصد برتر ادبي جهان همگي در بريتانيا قرار دارند.
طبق همين گزارش، لندن با الهام گرفتن از نويسندگان بزرگ ديگري همانند «چاسر» و «ميلتون»، اكنون سرزمين ادبيات شناخته مي‌شود كه ديدار از آن، نيازمند صرف زمان درازي براي يادگيري و آموختن است.
*استراتفورد؛ زادگاه شكسپير
در اين گزارش شهر «استراتفورد» زادگاه شكسپير نيز به عنوان كعبه مشتاقان ادبيات جهان ياد شده كه بازديد‎كنندگان ‎مي‎توانند «كمپاني رويال شكسپير» يا آرامگاه پدر ادبيات مدرن را در آنجا بازديد كنند.
ادينبورگ نيز به دليل اينكه خانه نويسندگان يا شخصيت‎هاي مهم ادبي جهان همانند «شرلوك هلمز» يا «هري پاتر» بوده، به بازديدكنندگان امكان مي‎دهد كه ضمن سفر به اين شهر از مكان‎ها و قصرهاي كهن قرون ميانه نيز بازديد كنند و از تاريخ و شخصيت‎هاي ادبي اسكاتلند بيشتر بياموزند.
* جيمز جويس و تورهاي ادبي
«دابلين» در ايرلند نيز با بهره‌مندي از نويسندگاني چون «جيمز جويس» به ويژه با اثر مشهورش «دوبليني‌ها»، محبوب خوانندگان آثار ادبي است كه به آن‎ها امكان مي‎دهد از خانه جيمز جويس وكتابخانه ملي ايرلند، ديدار كنند و به كمك تورهاي ادبي، خانه‎ها و مكان‎هاي ياد شده در داستان‎هاي كلاسيك انگليسي را ببينند.
همچنين شهر نيويورك به عنوان پنجمين شهر محبوب گردشگران‎ دوستدار ادبيات، شهرت خود را مديون «ميلر» و نيز كتابخانه بسيار بزرگ و مجهز آن است و سپس مي‌توان از ماساچوست نام برد كه شهرتش را از كتاب «زنان كوچك» نوشته «لوييزا مي آلكوت» و نيز آرامگاه «امرسون» و ديگر بزرگان ادبيات و انديشه در آمريكا دارد.
* هوگو و دوما فرانسه را رمان مي‌كنند
پاريس نيز با نام «هوگو»، «الكساندر دوما» و نسل گذشته از رمان نويسان فرانسوي شناخته مي‌شود كه ثروت و تنوع بي‌نظيري به ادبيات فرانسه داده‎اند. از طرفي رديف كتاب‌فروشي‎ها در امتداد رود سن يا بازديد از كافه كتاب‎ها كه محل رفت‌وآمد شخصيت‎هاي بزرگ جهان ادبيات و هنر است، اين شهر را محبوب گردشگران دوستدار ادبيات كرده است.
در كنار اين‌ها سان فرانسيسكو به دليل مهاجرت برخي نويسندگان چون «آلن گينزبرگ» و «كرواك» از نيويورك كه سبك ادبي نوين خود را نيز با خود به اين شهر منتقل كردند، اكنون مركزي براي جذب گردشگران ادبي شده است.
سپس رم در رديف نهم جدول با برخي از بزرگ‌ترين شخصيت‎هاي ادبيات جهاني از دنياي باستان همانند «ويرژيل» تا هنرمندان امروزين «كيتز»، «شلي» و «جيمز» الهام‌بخش گردشگران ادبي است.
*سن‌پترزبورگ و آلبوم بزرگان ادبي
و سرانجام «سن‌پترزبورگ» عظمت و جاذبه ادبي خود را وامدار بزرگاني چون «لئو تولستوي»، «آنتوان چخوف»، «الكساندر پوشكين» و «فئودور داستايوفسكي» و ده‎ها نفر ديگر از بزرگان ادبيات روسيه با شهرت جهاني و آثار برجسته انساني است.
موزه ويژه زندگي داستايوفسكي و نيز تورهاي «پياده‌روي براي ديدن شهر از چشم نويسندگان معروف» از ديگر جاذبه‎هايي است كه علاقه‌مندان به ادبيات كلاسيك و جهان را به اين شهر مي‌كشاند.

سفر نيازمند لحظاتي متفاوت است و يكي از اين لحظات متفاوت مي‌تواند حضور در يك مكان استثنايي و لذت بردن از غذاهاي جديد باشد. براي ما ايرانيان، سفر بدون مزه كردن غذاهاي محلي مقصد بي‌معني است، اما گاهي بعضي از رستوران‌ها را نه به‌خاطر غذاهايشان بلكه به خاطر محيط و ويژگي‌هاي محلي و شرايط خاصشان انتخاب مي‌كنيم.
در حقيقت رستوران از مكان‌هاي گردشگري است كه بيشتر كساني كه به‌عنوان گردشگر به نقاط مختلف سفر مي‌كنند، نسبت به آن نگرشي خاص دارند. خانواده‌ها يا گروه‌هاي مختلف در هنگام سفر براي داشتن لحظاتي خوش به‌دنبال منحصربه‌فردترين غذاها و متفاوت‌ترين رستوران‌ها هستند.
در علم گردشگري، فضاي يك رستوران بيش از هر چيز ديگر مي‌تواند باعث جذب مشتري‌هاي متفاوت شود و اين روند باعث مي‌شود تا گردشگران خاطره‌اي به‌يادماندني در ذهن ثبت كنند. رستوران‌هاي متفاوتي در دنيا وجود دارد كه به‌خاطر فضاي عجيب و جالبشان بسيار محبوب شده‌اند و شهرت بين‌المللي يافته‌اند.
*رستوران درختي
يكي از تفريح‌هاي دوران بچگي‌ خيلي از ما بالا رفتن از درخت‌ها بود. خيلي از ما بالاي درخت‌ها اقامتگاه يا پناهگاه يا حتي‌ خانه‌اي كوچك مي‌ساختيم و «درخت‌بازي» از خاطره‌هاي به يادماندني‌مان بود. حالا به ياد آن دوران مي‌توانيد سري به اين رستوران بزنيد. اين تري‌هاوس واقع در ال‌بوندرا، كاستاريكا در بالاي يك درخت غول‌پيكر ساخته شده و بايد با يك پله طنابي به آن برسيد. در اين رستوران و كافي‌شاپ با غذاهاي گياهي و ميوه‌هاي تازه از شما پذيرايي خواهد شد.
*رستوران يخ
اين رستوران دركل آدم را سرد مي‌‌كند.‌ رستوران يخ كه در كنار هتلي به همين نام در‌ فنلاند قرار دارد، تقريبا هر سال يا از اول ساخته مي‌شود يا اينكه آن را بازسازي و تعمير مي‌كنند، زيرا با هر بار آب شدن يخ‌ها در بهار و تابستان، آسيب زيادي به آن وارد مي‌شود. اين رستوران در داخل يخ درست شده است و دماي داخل آن بين 5 تا 10درجه زير صفر است، اما غذاهايي كه در آن طبخ مي‌شود، گرم است و شما را گرم مي‌‌كند. معروف‌ترين غذاي اين رستوران خوراك ماهي‌هاي قطبي است.
*رستوران پرنده
رستوران اسكاي براي شما فرصت صرف غذا با حس پرواز را فراهم مي‌كند. اين رستوران كه در ‌ صوفيه،‌ بلغارستان قرار دارد، در واقع از يك ميز و 12 تا 16صندلي تشكيل شده است، همه وسايل پذيرايي از شما و مهمانانتان روي ميز چيده مي‌شود و بعد شما و ميز و صندلي‌ها به آسمان مي‌رويد! در واقع يك جرثقيل شما و ميزتان را بلند مي‌كند و در نتيجه شما مي‌توانيد در فاصله 50متري از زمين شامتان را نوش‌جان كنيد. حالا اين ايده در بسياري از نقاط جهان به كار گرفته شده است.
*رستوران غاري
يكي از رستوران‌هاي بسيار جالب دنيا را مي‌توانيد در جنوب مومباسا ببينيد.
اين رستوران در يك غار به قدمت يك ميليون سال قرار دارد؛ جايي كه حتي تعدادي از نقاشي‌هاي باستاني و مربوط به انسان‌هاي اوليه را نيز مي‌توانيد در آن ببينيد. راه رسيدن به اين غار كه در ارتفاع نسبتا بالايي از يك كوه قرار دارد، در گذشته بسيار سخت بوده كه البته اين روزها به‌خاطر وجود اين رستوران آسان‌تر شده است.
*رستوران كلينيك
اگر عاشق فضاي بيمارستان هستيد، يا پزشك و پرستار بودن را دوست داريد، پيشنهاد مي‌كنيم حتما به اين رستوران سر بزنيد. اين رستوران كه در سنگاپور قرار دارد، در واقع بيمارستاني است كه در آن غذا سرو مي‌شود! در اين بيمارستان همه‌چيز به رنگ سفيد است و غذا ازسوي پرستارها سرو مي‌شود و سس غذا كه در داخل آمپول است، از سوي پزشك مربوطه(سرآشپز رستوران)، به غذا اضافه مي‌شود. سرو بعضي از غذاها در اين رستوران شما را به ياد عمل هاي جراحي‌مهم مي‌اندازد.
*رستوران آبشاري
«Villa Escudero» رستوراني بسيار ساده ولي جذاب در فيليپين است كه روزانه به مشتريان زيادي خدمات مي‌دهد. اين رستوران به‌صورت بين‌المللي به رستوران آبشاري، معروف شده است؛ چراكه ميزهاي غذاخوري آن دقيقا در پاي يك كوه قرار دارد. اين رستوران به‌گونه‌اي ساخته شده است كه آبشار به زير پاي مشتريان مي‌ريزد و مشتريان معمولا در حالي كه خيس شده‌اند، رستوران را ترك مي‌كنند. فضاي اين رستوران حس خوب و زلال آب را به گردشگر القا مي كند.
*اتورستوران
رستوران «P.S. Bu Bu»، بسياري از عاشقان خودرو را براي صرف غذا به سوي خود جذب مي كند. اين رستوران غذا را داخل خودرو‌ سرو مي‌كند.يكي از رستوران‌هاي بسيار جالب دنيا از اين نوع را مي‌توان در تايوان پيدا كرد. از همان سال‌هاي نخستين تاسيس، خودروهاي نوستالژيك و محبوبي را داخل اين رستوران قرار داده‌اند. هر خودرويي كه وارد رستوران مي‌شود، ابتدا تمام ‌صندلي‌ها و موتور آن خارج شده و سپس ميزهاي غذاخوري با توجه به اندازه خودرو داخل آن قرار مي‌گيرد.
* رستوراني در دل آتشفشان
رستوران كاله اولهو در نزديك‌ترين فاصله به قله آتش‌فشاني كاله در ولكانوكاله،‌هاوايي درست شده است. اگرچه اين آتش‌فشان غيرفعال است، اما گاهي سنگ‌ و گدازه‌اي از داخل اين كوه به بيرون پرتاب مي‌شود. يك‌بار سنگ كوچكي از همين گدازه‌ها به سر يكي از مراجعان برخورد و او را مجروح كرد، بنابراين رفتن به اين رستوران را خيلي توصيه نمي‌كنيم، گرچه براي افراد ماجراجو فضايي فوق‌العاده است!
*رستوران معدن
يكي از ايده‌هاي بسيار نابي كه مي‌توانيم از آن نام ببريم، سرو غذا در معدني در زير زمين است. «رستوران معدن» يكي از زيباترين و البته متفاوت‌ترين رستوران‌هاي دنياست كه در فنلاند قرار دارد. اين معدن 115سال قدمت دارد و نزديك به 500متر پايين‌تر از سطح زمين قرار گرفته است. البته اين معدن كاملا پاك‌سازي شده است؛ چراكه قبلا از آن سنگ آهك استخراج مي‌كردند.
*رستوراني در زير دريا
اين رستوران از آن رستوران‌هايي است كه در داخل آن احساس آرامش و راحتي بي‌نظيري خواهيد كرد؛ البته اگر از دريا و غواصي مي‌ترسيد، هرگز
به آنجا پا نگذاريد. اين رستوران كه ايتاها آندرس نام دارد، در مالديو واقع است و در عمق هشت متري زير آب درست شده است. در زمان غذا خوردن كلي ماهي و موجودات دريايي ديگر در نزديك‌ترين فاصله با شما شنا خواهند كرد. كل اين رستوران با شيشه ساخته شده و جالب اينكه در آن هيچ غذاي دريايي سرو نمي‌شود!
* رستوران لانه پرنده
يك نوع ديگر از غذا خوردن در هوا را مي‌توانيد در تايلند تجربه كنيد. در رستوران دينيگ‌پود شما و مهمانانتان سوار يك اتاقك ننومانند مي‌شويد. بعد شما را بالا مي‌كشند و در حال معلق بودن غذاي‌تان را نوش‌جان خواهيد كرد. هر وقت هم كه بخواهيد سفارش جديد بدهيد، شما را بالا يا پايين خواهند كرد تا خدمتكار بتواند به شما سرويس بدهد. نكته جالب هنگام غذا خوردن در اين رستوران، لذت بردن از منظره جنگلي اطراف و تماشاي حيوانات و پرنده‌هايي است كه در اطراف شما مي‌گردند.
*كوچك‌ترين رستوران دنيا
شايد تصور كنيد كه اين ايده زياد جالب نيست، اما جذابيت اين رستوران به اين است كه تنها دو مشتري دارد؛ يعني «تنها براي دو نفر» طراحي شده است. اين رستوران تنها شام ارائه مي‌دهد و هر شب تنها دو مهمان دارد؛ چراكه فقط يك ميز به همراه دو صندلي در آنجا وجود دارد. خدمات اين رستوران براي هر نفر نزديك به 400دلار هزينه دارد، ولي شما مي‌توانيد امكانات ويژه‌اي مانند آتش‌بازي اختصاصي نيز از كاركنان آن بخواهيد.
* خانه پو
اين رستوران بدون شك محبوب فرزند شما خواهد بود، البته اگر خودتان هم به شخصيت «پو» علاقه داريد، حتما از آن لذت خواهيد برد. اين رستوران كه درشهر آستين كشور آمريكا واقع است، به شكل خانه «پو»، عروسك محبوب كارتوني، ساخته شده است و در آن تمام گارسون‌ها، لباس‌ها و ماسك‌هاي «پو» و دوستانش را برتن ‌دارند. تمام وسايل اين رستوران هم به شكل اسباب‌بازي و وسايل موجود در مجموعه كارتون‌هاي اين كاراكتر محبوب طراحي شده است.

 وجود موزه‌ها در كشور‌هاي مختلف راهي ارتباطي ميان انسان‌هاي امروز و گذشته است. مردم با بازديد از موزه‌ها نه تنها از زندگي و آثار گذشتگان خود اطلاعات به‌دست مي‌آورند، بلكه در برخي از آن‌ها با آثار هنري، صنعت و محيط زيست امروز و گذشته خود نيز آشنايي پيدا مي‌كنند، به همين علت موزه‌ها بهترين مكان‌ها براي يادگيري و سرگرمي‌اند كه به دسته‌هاي مختلف تقسيم مي‌شوند؛ مانند موزه قوم‌شناسي، انسان‌شناسي، تاريخي، هنر، كاربردي، صنعتي، گياه‌شناسي، علم و ... ما در اينجا سعي مي‌كنيم جالب‌ترين موزه‌ها را به شما معرفي كنيم.
*موزه فرهنگ غذاي هنگ‌كنگ
موزه فرهنگ غذا در هنگ‌كنگ كه در گذشته موزه غذاي انسان‌ها نيز نام داشت، براي ترويج شناخت و آشنايي مردم با فرهنگ‌ غذا‌هاي گوناگون در نقاط مختلف دنيا تاسيس شده است. اين موزه داراي رستوران‌هاي شبيه‌سازي شده است كه تور‌هاي راهنما بازديدكنندگان را با لوازم آشپزخانه، وسايل سر ميز مانند انواع كارد، چنگال، قاشق و ظروف گوناگون از نقاط مختلف دنيا آشنا مي‌كند. از ديگر بخش‌هاي جالب و ديدني اين موزه بخش انواع برنج و ادويه‌هاست.
*موزه بازي‌هاي سكه‌اي سانفرانسيسكو
موزه بازي‌هاي سكه‌اي (مكانيك) يكي از جذاب‌ترين موزه‌هاي قرن بيستم شناخته شده است كه هر سال بيش از 100هزار نفر از آن بازديد مي‌كنند. در اين موزه بيش از 300 نوع بازي مكانيكي قديمي وجود دارد. اين موزه يكي از بزرگ‌ترين كلكسيون‌هاي شخصي از بازي‌هاي مكانيكي سكه‌اي و وسيله‌هاي موسيقي است. برخي از اين جعبه‌هاي سكه‌اي مانند مادربزرگ پيشگو، جعبه گروه موسيقي در شهر بازي، پيانوي نوازنده، موتور سيكلت بخاري، بوكسور و ماشين تست عشق در ميان بازديدكنندگان محبوبيت بيشتري دارند. يكي ديگر از بخش‌هاي جالب اين موزه شهر بازي كوچكي است كه به‌دست زندانيان با خلال دندان ساخته شده است. ورود به اين موزه مجاني است، اما براي بازي با وسايل آن بايد جيبي پر از سكه داشته باشيد.
*موزه مجسمه مشاهير لندن
موزه مادام تسو از جذاب‌ترين موزه‌هاي لندن به شمار مي‌آيد كه از بخش‌هاي مختلفي مانند بخش مجسمه‌هاي وِكسي (مومي) از هنرپيشه‌ها و كارگردانان معروف از گذشته تا حال، مجسمه‌هاي مومي از افراد معروف تاريخي و فرهنگي جهان و مجسمه‌هاي مومي از ورزشكاران، خانواده سلطنتي و سياستمداران است. از ديگر بخش‌هاي جالب اين موزه بخش قرون وسطي و تونل ترسناك است. در اين بخش شما وارد دوران سياه اين زمان مي‌شويد و از زندان‌ها و شكنجه‌هاي آن زمان و معروف‌ترين قاتل‌هاي لندن بازديد مي‌كنيد. اما از ديدني‌ترين بخش‌‌هاي اين موزه، موزه تاريخ لندن است كه در جريان بازديد از آن، شما سوار بر تاكسي‌هاي سياه انگليسي به گذشته جالب و جذاب لندن سفر مي‌كنيد و با تغيير و رشد اين شهر تا به امروز كه اكنون تبديل به شهري مهم و محبوب شده است، آشنا مي‌شويد.
*موزه خرگوش لس‌آنجلس
موزه خرگوش يا باني در خانه شخصي زوجي آمريكايي قرار دارد كه علاقه آن‌ها به خرگوش باعث شده تا بيش از 27هزار مدل از خرگوش‌ها در آن ساخته شود. اين موزه داراي باغ‌هايي كوچك از مجسمه‌ خرگوش‌هاي كارتوني‌شكل و وسايل و غذاهاي مخصوص خرگوش‌هاست كه به سبب وجود يك فروشگاه اسباب‌بازي خرگوشي شهرت زيادي در ميان بازديدكنندگان دارد.
*موزه پوستر شانگهاي
موزه تبليغاتي شانگهاي شامل مجموعه‌اي بزرگ از پوستر‌هاي تبليغاني دوران كمونيستي مائوئيسم و جنگ سرد است. اين موزه نقشي بزرگ براي ايجاد حس خوش‌بيني، جديت، برادري و احترام و تجليل از گذشته پرتنش چين در اين دوران، براي مردم امروز اين كشور دارد.
در موزه پوستر شانگهاي بيش از 5هزار پوستر جمع‌آوري شده است.
*موزه انگل‌شناسي توكيو
موزه انگل‌شناسي توكيو تنها موزه‌اي در جهان است كه وقف موجوداتي شده كه ممكن است در بدن ما زندگي كنند. بيش از 45هزار نوع انگل در اين موزه نگهداري مي‌شود. در اين موزه با يك گالري از انواع كرم‌هاي انگلي مختلف كه بلندترين آن‌ها بيش از 8 متر است، روبه‌رو خواهيد شد . از فروشگاه اين موزه مي‌توانيد تي‌شرت‌هايي را با شكل‌هايي از انواع كرم‌هاي انگلي تهيه كنيد.

اثرات اقتصادي گردشگري نوعاً توسط يك تغيير فرمول فرمول ساده زير برآورد مي شوند :

اثرات اقتصادي گردشگري = تعداد گردشگر ها * ضريب افزايش ميانگين مخارج براي هر بازديد كننده

فرمول سه گام مجزا و اقدامات يا طرح هاي معادل را نشان مي دهد :

1- تغيير در تعداد و انواع گردشگران در منطقه بواسطه اقدام يا سياست پيشنهاد شده را برآورد مي كند برآورد ها يا طرح هاي فعاليت گردشگري عموماً از يك طرح تقاضا يا يك سيستم براي اندازه گيري سطوح فعاليت گردشگري در يك منطقه ناشي مي شوند .

برآورد تأثير اقتصادي زياد برآورد هاي تعداد و نوع بازديد كنندگان تكيه دارد . اينها بايد از اقدامات بادقتي طراحي شده فعاليت گردشگري ، يك طرح تقاضاي كالا ، يا قضاوت خوب ناشي مي شود . اين گام معمولاً ضعيف ترين رابطه در اكثر مطالعات گردشگري است . از آنجا كه مناطق كمي حساب هاي دقيقي از گردشگر ها دارند اجازه دهيد تنها طرح هاي خوب تغييرات را در فعليت گردشگري پيشبيني كنند يا بازديد كنندگان محلي را از بازديد كنندگان خارج از منطقه جدا كنند .

2- سطوح متوسط مخارج ( اغلب در داخل بخشهاي ويژه بازار ) گردشگران در منطقه محلي بر آورد مي كنند . ميانگين هاي مخارج از بررسي هاي نمونه ناشي مي شوند يا گاهي اوقات از ساير مطالعات قرض يا گرفته مي شوند . برآورد هاي مخارج بايد براساس يك الگوي نماينده از جمعيت گردشگران باشد كه نوسانان در طول فصول ، انواع گردشگران و تعيين موقعيت ها در داخل منطقه مطالعه را بدست مي آورند . از آنجا كه مخارج مي تواند بطور وسيعي در ميان انواع مختلف گردشگران تغيير كند ما برآورد مخارج ميانگين را براي مجموعه اي از بخش هاي كليدي گردشگر براساس الگوهاي دست كم 100-50 بازديد كننده در داخل هر بخش گردشگري توصيه مي كنيم . بخش ها بايد تعريف شوند تا تفاوت ها در خرج كردن ميان ساكنين محلي در برابر گردشگران استفاده كننندگان در روز برابر بازديد كنندگان در شب ، نوع اسكان (هتل،اردوگاه ، خانه فصلي با دوستان و بستگان ) نوع حمل و نقل ( ماشين ، هوا ، ريل ، RV ...) بدست آورند . در مطالعات تأثير عموماً مبتني بر گردشگري مشخص كردن الگو هاي بي نظير مخارج بخش ها مهم فعاليت مانند : اسكي بازان ، قايق رانان ، مسافران كار و قرار داد مفيد ميباشد .

حاصل ضرب تعداد گردشگران در مخارج متوسط براي هر بازديد كننده ( مراقب باشيد كه واحد ها ثابت باشد ) برابر است با برآورد مخارج كلي گردشگري در منطقه برآورد مخارج گردشگر عموماً دقيقتر خواهد بود اگر نماهاي مخارج و برآورد هاي استفاده براي بخش هاي كليدي گردشگري استفاده شوند . هر گاه با هم تركيب شوند آنها مقدار پول آورده شده توسط گردشگرانبه داخل منطقه را بدست مي آورند . ضرايب افزايش مورد نياز هستند تنها اگر فردي به اثرات ثانويه مخارج گردشگري علاقمند باشد .

3- تغيير در مخارج را در يك طرح اقتصادي منطقه اي يا ضرايب افزايش بكار ببريد تا اثرات ثانويه مشخص شود . اثرات ثانويه گردشگري با استفاده از ضرايب افزايش يا يك طرح اقتصاد منطقه برآورد مي شوند . ضرايب افزايش عموماً از يك پايه اقتصادي يا مدل ورودي و خروجي اقتصاد در منطقه ناشي مي شود . در بسياري از موارد ضرايب افزايش انتشار يافته ياساير مطالعات يا قرض گرفته مي شوند . ( اغلب بطور نادرست ) يا تعديل مي شوند نبايد كسي يك ضريب افزايش را كه براي منطقه اي برآورد مي شود بردارد و آنرا در يك منطقه با ساختار اقتصادي كاملاً متفاوت بكار برد . عموماً ضرايب افزايش براي مناطق بزرگتر با اقتصاد هاي متنوع بالاتر هستند و براي مناطق كوچكتر با توسعه اقتصادي محدودتر و پايين تر هستند . يك اشتباه عمومي بكار بردن يك ضريب افزايش سطح كشوري در يك منطقه محلي است . اين برآورد هاي تورم يافته را در باره اثرات ضريب افزايش محلي به بار خواهد آورد . ضرايب افزايش همچنين براي تبديل برآورد نخارج يا فروش ها به درآمد يا شغل مي توانند مورد استفاده قرار گيرند . اين نسبت ها از يك منطقه به منطقه اي ديگر و در بين بخش هاي خصوصي اقتصادي بواسطه اهميت نسبي ورودي هاي كار در هر صنعت و اندازه هاي دستمزد و حقوق در مناطق مختلف كشور فرق دارند و توجه داشته باشيد كه برآورد هاي شغل ، عموماً معادل هاي تمام وقت نيستند و آنها را جهت مقايسه بين صنايع با بخشهاي مختلف مشاغل فصلي و پاره وقت دشوار سازند . در آمد يا ارزش افزوده عموماً اندازه هاي ترجيه داده شده نقش گردشگري در اقتصاد منطقه هستند .

تقاضا براي سفر به شهرهاي مختلف در سراسر دنيا در چند دهه گذشته به طرز چشمگيري افزايش يافته است. در حالي‌كه عده زيادي تنها به دليل كسب‌وكار يا همايش‌ها و نشست‌ها سفر مي‌كنند، گروه ديگري نيز در اوقات فراغت خود براي شناخت ديگر فرهنگ‌ها، جستجوي علايق و همچنين تفريح به سفر مي‌پردازند. پرسش اصلي اين گفتار، يافتن عوامل اصلي ايجاد جذابيت براي يك شهر به‌عنوان يك مقصد گردشگري است. كريستوفر لو در كتاب «مقتضيات گردشگري و رشد شهرها»، به بررسي رابطه ميان گردشگري و محيط شهري پرداخته. او منابع ايجاد جذابيت را به سه گروه اوليه، ثانويه و سايرين دسته‌بندي كرده است. شاخص‌هاي اوليه ايجاد جاذبه، دلايل اصلي گردشگران را براي انتخاب يك شهر به‌عنوان مقصد سفر تشكيل مي‌دهد.شاخص‌هاي ثانويه شامل تسهيلات مقصد سفر مانند اقامتگاه، مراكز خريد، حمل‌ونقل و اطلاع‌رساني است كه در موفقيت يك شهر براي تبديل شدن به يك مقصد گردشگري موثر است. در ادامه عوامل اصلي دستيابي به اين مهم بررسي مي‌شود.
بافت تاريخي
بناها، خيابان‌ها، مناطق حومه شهر و موقعيت‌هاي منحصربه‌فرد مكاني در بافت شهري به‌ويژه از لحاظ تاريخي، امتياز ويژه‌اي براي مقاصد گردشگري هستند. چنين مناطقي معمولا از لحاظ محيطي داراي بافتي بسيار مهمان‌نواز و دل‌نشين هستند. گردشگران در اين مناطق علاوه بر آشنايي با تاريخ و فرهنگ ميزبان، به‌دليل تجربه محيطي متفاوت و صميمي، خاطرات مطلوبي را نيز به ياد مي‌سپارند، بنابراين شهرهايي كه ميراث فرهنگي و تاريخي هر چند محدودي دارند، مي‌توانند گردشگري شهري پرمنفعتي را برنامه‌ريزي كنند.
آب‌نما
مهم نيست اگر از آن براي صنعت يا تفريح استفاده ‌شود، آب‌نماهاي شهري همواره افراد را به خود جذب مي‌كنند. شهرها و به‌ويژه سرمايه‌گذاران بخش خصوصي با توجه به فرصت‌هاي متنوعي كه در قالب آن‌ها مي‌توان ايجاد كرد، توجه مضاعفي را به آب‌نماها در محيط شهري دارند. موفقيت در استفاده از آب‌نماها براي جذب گردشگران را مي‌توان با بهره‌گيري از فن‌آوري‌هاي نوين مانند پخش هم‌زمان موسيقي يا ايجاد طرح‌هاي خلاقانه، با حركت آب دوچندان كرد.
مراكز نمايشگاهي و سالن‌هاي همايش
يكي از مهم‌ترين عوامل ايجاد جاذبه در گردشگري شهري به‌ويژه براي گردشگران اقتصادي و سياسي، مراكز و سالن‌هاي همايش است. در برخي شهرها در هنگام برگزاري نشست‌ها و كنفرانس‌ها، علاوه بر تعداد رسمي دعوت‌شدگان، تا 40درصد از ظرفيت مراكز اقامتي در اختيار گردشگران شهري قرار مي‌گيرد. در اين گروه عامل ثانويه ايجاد جاذبه شهري براي گردشگران بسيار برجسته است. همچنين امكان بهره‌برداري از چنين مراكزي در تمام روزهاي سال وجود دارد كه درآمدهاي حاصل از آن را نيز افزايش مي‌دهد. نكته ديگري كه در بهره‌برداري از چنين مراكزي بايد به آن توجه داشت، امكان بهره‌مندي ديگر حوزه‌هاي گردشگري از برگزاري چنين نشست‌ها و برنامه‌هايي است. بسياري از دعوت‌شدگان رسمي در كنار ماموريت اصلي براي حضور در برنامه‌ها، به دنبال استفاده بهينه از فرصت‌هاي فراغت در روزهاي سفر هستند.
جشنواره‌ها
برگزاري جشنواره‌ها و رويدادهاي مختلف فرهنگي، هنري، ورزشي و حتي سياسي، امروزه به يكي از راهكارهاي اصلي براي تقويت گردشگري در حوزه شهري تبديل شده است. اين برنامه‌ها مي‌تواند در قالب رويدادهاي سالانه‌اي نظير جشنواره سالانه موسيقي محلي يا هفته فرهنگي كشورها برگزار شود.
نقاط ديدني ويژه
مناطق شهري كه تركيبي از جاذبه‌هاي گردشگري مانند تسهيلات ورزشي، تفريحي يا فرهنگي را در خود جاي داده‌اند، مي‌توانند به‌عنوان نقاط ديدني ويژه شهري در نظر گرفته شوند. وجود چنين مناطقي نه‌تنها راهكاري براي جذب گردشگران و ارائه خدمات بيشتر به شهروندان جامعه ميزبان است، بلكه به روند اجرايي برنامه‌هاي نوسازي و تمركززدايي شهرهاي مقصد گردشگران نيز كمك مي‌كند. ويژگي ديگر چنين مناطقي، كمك به رفت‌وآمد بهتر گردشگران از نقطه‌اي به نقطه ديگر است. براي نمونه در شهر بالتيمور ايالات متحده در منطقه هاربر تنها با تجميع سه جاذبه گردشگري شامل آكواريوم، موزه علوم طبيعي و امكان استفاده از چشم‌انداز بلند‌ترين مجتمع مسكوني در نزديك موزه، گردشگران بسياري جذب شده‌اند. براساس آمارهاي رسمي، اين محل سالانه بيش از 5ميليون گردشگر غيربومي جذب مي‌كند و از اين راه در حدود يك ميليارد دلار درآمدزايي دارد.اگرچه عواملي كه در اين متن به آن‌ها اشاره شد، بسيار سطحي و جدا از هم بررسي شدند، اما نكته داراي اهميت، وجود رابطه دروني مستحكم ميان اين عوامل است. فعاليت‌هايي كه در راستاي ايجاد تسهيلات شهري براي شهروندان انجام مي‌شود، مي‌تواند با بررسي‌هاي دقيق‌تر در خدمت گردشگران نيز قرار گيرد و علاوه بر توسعه شهري جامعه ميزبان، بر سرانه درآمدي آن نيز بيفزايد.
گردشگران شهري در سال 2012 به چه مقصدهايي سفر كردند؟
ابتدا به اين سؤال پاسخ دهيد كه آيا در انتخاب مقصد سفر بعدي، علاقه خود را دنبال مي‌كنيد يا به فهرست شهرهاي پرطرفدار مراجعه مي‌نماييد؟مجله فوربس براي دومين سال پياپي اقدام به انتشار 10شهر برگزيده گردشگران كرده است. براساس شاخص‌هاي گردشگري، استانبول در تركيه سريع‌ترين رشد را در آمارها داراست، به نحوي كه اين شهر در سال2012 پس از شهرهاي لندن، پاريس، بانكوك و سنگاپور در جمع پنج شهر برتر قرار گرفت. در ادامه اين فهرست نيويورك، دبي، رم، مسكو و مكزيكوسيتي قرار دارند.براساس اين آمارها، كشور تركيه از سال 2006 روند سرمايه‌گذاري و توسعه گردشگري را به عنوان يكي از منابع اصلي درآمدي در نظر گرفته است. آمارها نشان مي‌دهد كه در مراحل اوليه اجراي اين طرح گردشگري شهري در سال 2006، تركيه شانزدهمين مقصد گردشگران بوده است. صنعت گردشگري تركيه تلاش دارد تا شهرهاي اين كشور به‌ويژه استانبول را به مقصدي براي تمام فصول گردشگري تبديل كند.
بيشتر گردشگراني كه استانبول را براي اولين‌بار انتخاب مي‌كنند، بين دو تا پنج روز در آن اقامت مي‌نمايند. در ميان آن‌ها، گروه اصلي با هدف اوقات فراغت سفر مي‌كنند كه به برنامه‌ريزي دقيقي براي گذران وقت در شهر نياز دارند. با برنامه‌ريزي‌ها و سرمايه‌گذاري‌هاي صورت گرفته، فعاليت‌هاي گردشگران در طول سال مديريت شده‌ است. ارزيابي عملكرد گردشگران بين‌المللي همچنان در حوزه‌هايي مانند مسافران صاحب صنايع و مشاغل، نشست‌ها و برنامه‌هاي ورزشي ادامه دارد.

در زير جهت دانلود مقالات بر روي نام آنها كليك كنيد

مقاله ـ متن فضايي زيارت امام رضا(ع)

مقاله : تحليلي بر آمار زائران و گردشگران داخلي ورودي به كلانشهر مشهد

مقاله : تحليلي بر مراكز خريد در ارتباط با گردشگري و زيارت در كلانشهر هاي مذهبي  

مقاله : پهنه بندي مناطق مستعد ايجاد خدمات اقامتي در شهر مشهد

حدود دو قرن از استفاده از واژه گردشگر( Tourist) براي كسي كه به مسافرت مي رود مي گذرد و تا اكنون تعاريفي متعددي از گردشگري ارائه شده هر يك از اين تعاريف از آنجا كه از دريچه اي خاص به گردشگري نگريسته توانسته است بخشي از فعاليت گردشگري را پوشش دهد.

گردشگري به علت خصلت بين رشته اي خود قابليت نگرش هاي متفاوت را دارا مي باشد و اين خود سبب ارائه تعريف هاي بسياري از آن گرديده است.در اين بين برخي از تعريف ها جنبه جهاني داشته و برخي ديگر ناشي از موقعيت و منطقه اي خاص مي باشند.در واقع در اكثر تعريف هاي گردشگري كه با مطالعه نواحي مختلف ارائه شده است، بيشتر بر شبكه محلي گردشگري تكيه داشته و نيازمندي ها و شرايط خاص محلي را مدنظر قرار مي دهند(سقايي، 50:1388).

همانگونه كه در كتاب گردشگري ( ماهيت و مفاهيم ) توضيح دادم ، تعاريف اوليه  از گردشگري بيشتر بر بعد فاصله تأكيد گرديده و گردشگران بر مبناي فاصله‌اي كه از محل مسكوني داشتند، طبقه‌بندي مي‌شدند. به گونه‌اي كه كميسيون ملي گردشگري آمريكا (1973) در تعريف گردشگري داخلي فاصله پنجاه مايل را در نظر گرفته كه دربر گيرنده تمامي سفرها به جز سفر براي كار مي‌شد. در بعد جغرافيايي گردشگري زماني از فعاليت‌گذران اوقات فراغت يا تفريح كه مستلزم غيب شبانه از مكان مسكوني عادي است تعريف مي‌شود. از بعد اجتماعي نيز تعريف گردشگري، فصل مشترك بين زندگي عادي ساكنان بومي و زندگي غيرعادي گردشگران را دربر مي‌گيرد. بعضي از تعريف ها نيز سعي نمودند هم پوشي عوامل مختلف را در توصيف گردشگر در نظر گيرند. به گونه‌اي كه كولتمن در تعريف خود بعد فاصله و جنبه‌هاي اقتصادي را مدنظر دارد. او گردشگري را مسافرتي كوتاه‌مدت كه از نقطه‌اي شروع و در نهايت به همان نقطه باز مي‌گردد و در طول مسافرت بر اساس يك برنامه و سفر خاص، از مكان‌ها و جاهاي متعدد ديدار مي‌شود و مبالغ زيادي ارزي كه گردشگران خرج مي‌كنند، عايد كشور ميزبان مي‌گردد، تعريف نموده است. همچنين در تلاشي ديگر با در نظر گرفتن بعد تجربه و انتخاب آگاهانه و از روي اختيار، گردشگري مسافرتي داوطلبانه و موقتي كه به علت بهره‌گيري از چشم‌اندازهاي تازه و تجربيات جديد در يك سفر نسبتاً طولاني شكل مي‌گيرد، تعريف شده است( پاپلي يزدي و سقايي،14:1390).  

Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA

با اين وجود، تعريف هاي مطرح شده از گردشگري تا هنگامي كه در چارچوب يك نگرش كل‌نگر قرار نگرفته، توانايي توصيف تمامي ابعاد اين پديده بين رشته‌اي را ندارند. به گونه اي كه تعريف هاي مطرح شده گردشگري به دور از نگرش كل نگر بر« گردشگري كيست؟» تاكيد نموده تا از اين طريق يك چارچوب كميت‌گرا و توجيه نگرش پوزيتيويستي را براي گردشگري فراهم آورند. با اين كه گردشگري يك كنشگري بدون واسطه مابين ميزبان/ گردشگر است نمي توان تعريفي صرفن يك طرفه ارائه داد كه در برگيرنده مفهوم "گردشگر چيست؟" باشد. علاوه بر آن جريان گردشگري در هر مقصد آثار و پيامدهاي بسياري را بر جاي مي نهد كه اين آثار و پيامدها مي تواند مثبت يا منفي باشد. به عبارت ديگر گاهي گردشگري براي جوامع محلي و ساكنان يك منطقه سودمند است و گاهي به ضرر آنها تمام مي شود.

علاوه بر آن گردشگري در جهان  به عنوان يك فعاليت اقتصادي ، تبلورعيني جريان سرمايه و جابجايي انسان در حجمي بسيار بزرگ محسوب شده كه در ده هاي اخير رشد بسيار بالايي داشته كه خود وابسته به رشد اقتصادي دراز مدت، رشدزمان اوقات فراغت وسطح درآمد همراه با توسعه تكنولوژي بخصوص در زمينه حمل ونقل در طي اين سال ها مي باشد. اين ويژگي ها بيش از همه به گردشگري ماهيتي اقتصادي مي دهد و درست آن نيز همين است كه نگاه اصلي به گردشگري نگاه اقتصادي است هرچند نمي توان ديگر ابعاد مستتر در جريان گردشگري را در زمينه فرهنگي و اجتماعي ناديده گرفت ولي قبل از هر چيزي گردشگري يك امر اقتصادي است. به گونه اي كه  تعداد افرادي كه به عنوان گردشگر در سطح جهان به سفر پرداخته اند در سال 2007 معادل 930 ميلون نفر بوده كه اين فرايند از سفر گردشگران، چرخه سرمايه اي بالغ بر 856 ميليارد دلار را به عنوان درآمد حاصل از گردشگري سبب گرديد( WTO,2008). چنين حجم بالايي از گردش سرمايه در سطح جهان ، گردشگري را به يكي از اركان اصلي اقتصاد جهاني شده بدل نموده و توجه برنامه ريزان و كارشناسان مرتبط را در زمينه فعاليت هاي گردشگري و پيامدهاي اقتصادي ناشي از آن در چارچوب اقتصاد ملي و بين المللي به خود جلب كرده است.از اين رو در تعريف آن مي بايست دوسويه عرضه و تقاضا را مدنظر قرار داد.

آيا گردشگري يك صنعت است؟ بر بنيان همين پيامدهاي اقتصادي در سطح جهاني است كه برخي از كارشناسان به گردشگري لقب « صنعت » داده اند و با تاكيد بر صنعت گردشگري، آن را در كنار ديگر صنايع بزرگ دنيا همچون صنعت نفت و خودروسازي و در رقابت با آنها، قرار داده اند.اين امر به بيان بارزتر گونه اي اغماض عمدي در ناديده گرفتن علم اقتصاد و تقسيم بندهاي فعاليت هاي اقتصادي در چارچوب اين علم مي باشد. واقعيت قضيه آن است كه گردشگري با تمام اين تفاصيل و حجم گسترده تبادلات و تعاملات اقتصادي، به عنوان يك زير بخش خدمات در علم اقتصاد مطرح بوده و صنعت ناميدن اين فعاليت اقتصادي به گونه اي ناديده گرفتن چارچوب هاي دانش اقتصاد مي باشد. هرچند صنعت ناميدن گردشگري گونه اي اغماض عمدي در علم اقتصاد است زيرا كه گردشگري به عنوان يك زيربخش خدمات ، فاقد ويژگي هايي است كه مختص بخش صنعت مي باشد با اين وجود اين امر بديهي است كه گردشگري يك فعاليت اقتصادي گسترده است كه صنايع مختلفي در چارچوب جريان گردشگري به طور مستقيم و غير مستقيم مشغول به فعاليت مي باشند.

ارائه يك تعريف قابل قبول از پديده گردشگري، به رغم حضور گسترده آن در زندگي اجتماعي دشوار است. به ويژه وقتي بخواهيم آن را به عنوان يك صنعت تعريف كنيم، دچار دردسر خواهيم شد. در نوشته  هاي مديريتي، صنعت به صورت شماري موسسه بازرگاني كه كالاها و خدمات مشابهي را توليد مي كنند و بنابراين در رقابت با يكديگر هستند تعريف مي شود. اين تعريف، از لحاظ مفهوم لغوي به هيچ روي با مفهوم صنعت گردشگري تطابق ندارد. بنگاه  هاي اقتصادي  اي كه گردشگري را تشكيل مي دهند (به رغم رقابت جدي  اي كه بخش  هاي مشابه با يكديگر دارند)، عموما كالاها و خدمات مكمل عرضه مي كنند تا كالاهايي كه رقيب يكديگر باشند. مثلا صنعت خطوط هوايي، صنعت هتلداري، رستوران و جاذبه ها با يكديگر رقابت نمي كنند. آن ها يكديگر را كامل مي كنند و در تعامل با يكديگر، به گردشگران خدماتي را عرضه مي كنند كه امكان گذراندن تعطيلاتي توام باآسودگي براي آنان فراهم شود.

در واقع توان رقابتي مناطق مختلف در بازار گردشگري از يك سو به استراتژي ها و سياست هاي مسئولان محلي و از ديگر سو به قابليت هاي گردشگري مناطق مختلف وابسته مي باشد. در واقع گردشگري به مانند يك محصول اقتصادي وابسته به نظام عرضه و تقاضا مي باشد. در دوسويه اقتصاد گردشگري از يك سو محصول گردشگري در چارچوب عرضه مطرح بوده و در ديگر سو بازار گردشگري در چارچوب تقاضاي گردشگري مدنظر مي باشد. عرضه محصول گردشگري در يك منطقه با تقاضاي گردشگري رابطه مستقيم داشته و تقاضا نيز به ارزش كالا ، خدمات و تسهيلات همراه با جهت گيري تقاضا در بازاريابي گردشگري وابسته است. براي تحصيل تقاضاي گردشگري ، يك منطقه بايد قادر باشد گونه اي از خدمات ( عرضه ) را فراهم كند كه با نياز و خواسته هاي گردشگران مطابقت داشته باشد. اين امر كه در اقتصاد امروز جهان  و به تبع اقتصاد گردشگري، عرضه برده تقاضا مي باشد ضروري مي سازد كه امكان سنجي محصول گردشگري به عنوان يك استراتژي بنيادي در رابطه با ارزيابي قابليت هاي گردشگري در فضاي سرزميني(و بطور كلي عرضه محصول گردشگري) براي پاسخگويي به بازارگردشگري در مقياس هاي منطقه اي، ملي و بين المللي مدنظر قرار گيرد.

از اين رو  مي توان گردشگري را تركيبي دانست كه هم علم ، هم صنعت ، هم فرهنگ را در برمي گيرد و نهايتا محصولاتي از نوع « محصول گردشگري » را براي مصرف و در نتيجه التذاذ مصرف كنندگان خود فراهم مي كند. بنابراين مي توان در يك نگرش كل نگر بيان داشت:

 « گردشگري عبارت است از: متن فضايي توليد شده در چارچوب عرضه و تقاضاي گردشگري، ناشي از كنش متقابل محصول گردشگري،گردشگران، جوامع و دولت ميزبان، مراكز دانشگاهي و تحقيقاتي و سازمان هاي غير دولتي (NGO)، در يك مكان جغرافيايي »

دكتر مهدي سقايي : تمام سفرهاي  گردشگري جهان از نظر جغرافيايي به سه نقطه روستا ، طبيعت و شهر منتهي شده  كه  بر اين مبنا الگوهاي فضايي گردشگري روستايي، گردشگري مبتني بر طبيعت و گردشگري شهري شكل مي گيرد.گردشگري شهري در چارچوب يك الگوي فضايي ، گونه هاي متفاوتي از گردشگران را در برمي گيرد كه بر بنيان جاذبه هاي موجود در شهر ، رويدادها و انگيزه هاي گردشگري به مقاصد شهرهاي مختلف سفر مي كنند. جذب گونه هاي گردشگري در شهر ها وابسته به ارئه كيفيت بالايي از محصول گردشگري مي باشد كه مي تواند پيامدهاي اقتصادي بسياري براي شهر و پويايي اقتصاد آن به همراه داشته باشدعلاوه بر جاذبه هاي موجود در شهر رويدادها و انگيزه اي برخاسته از اين رويدادها نيز مي تواند جريان گردشگري را در شهر ها شكل دهد. در اين راستا مي توان به رويدادهاي ورزشي ( المپيك ، رقابت‏هاي بين المللي و ملي ) ، نمايشگاه هاي بزرگ بين المللي (پيرامون موضوع هاي فرهنگي ، بازرگاني ، علمي و نظير اينها ) و عيدها و جشن ها اشاره كرد

آنچه در گردشگري شهري و مديريت آن اهميت دارد را مي توان سطح انتظارات را در چارچوب رويكرد محصول گرا به گردشگري شهري، توجه به بخش هاي تجارت و كسب و كار گردشگري در شهرها ، خط مشي و سياست هاي مناسب براي توسعه گردشگري شهري و بالاخره گردشگري شهري پايدار دسته بندي نمود.در اين راستا مديريت گردشگري شهري ، در رابطه با توسعه آن و برآورد استمرار و پايداري گردشگري نيازمند در نظر گرفتن سودمندي اقتصادي و پيامدهاي اجتماعي گردشگري در شهر مي باشد اين مديريت بايد به گونه اي باشند كه مانع برخورد منافع گردشگري و ديگر كاركردهاي شهري گردند. استراتژي هاي توسعه گردشگري در عملكردي مديريتي در شهرها و در رابطه با شهروندان بايد عادلانه باشند و شكافي را در سطوح درآمد و اشتغال و بطوركلي رفاهيت شهروندان سبب نگرديده و از ديگر سو رضايت گردشگران را از تجربه گردشگري شهري فراهم آورد. دست يابي به چنين سطحي از مديريت گردشگري شهري بيش از همه ضرورت پرداخت مديريت كيفيت جامع گردشگري را در شهرها شكل مي دهد.

مشهد نيز از جمله مقاصد گردشگري شهري با گونه زيارت و گردشگري مذهبي در سطح كشور محسوب مي شود گردشگري شهري مشهد مختصات مخصوص به خود را دارا بوده كه ناشي جايگاه مشهد به عنوان مقصد اول سفرهاي گردشگري داخلي به عنوان پايتخت معنوي كشور است از اين رو پرسش اصلي در رابطه با گردشگري شهري در شهر مشهد( به عنوان يك شهر ملي) با اين حجم بالاي زائران و گردشگران وردي حول اين محور مطرح مي شود كه گردشگري شهري در اين شهر نسبت به سطح انتظارات مطرح شده چه وضعيتي دارد و راهكارها قانوني و اجرايي شكل گيري مديرت كيفيت جامع گردشگري در اين شهر كدامند؟ هنگامي مي توان از وضعيت مطلوب گردشگري شهري مشهد  در سطح ملي به عنوان پايتخت معنوي كشورسخن گفت  كه پاسخي درخور براي اين پرسش مطرح و اقدامات اساسي در راستاي ترسيم چشم انداز و دستيابي به آن فارغ از تفريط و افراط شكل گيرد

ترجمه :سوسن چراغچي

ماخذ : مجله اثر ، شماره 38

شركت‏ كنندگان كه در اكتبر 2005 به دعوت ايكوموس چين‏ در شهر باستاني شيان(چين)گرد هم آمدند تا در پانزدهمين‏ نشست مجمع عمومي ايكوموس و مراسم چهلمين سالگرد تلاش طولاني آن براي تضمين صيانت و حفاظت از ميراث‏ فرهنگي جهان-به عنوان بخشي از توسعه پايدار و بشري‏ جهان-شركت نمايند،

ضمن بهره جستن از طيف وسيع مواردو بازتاب‏ هاي مشترك‏ در جريان سمپوزيوم بين المللي مجمع عمومي در مورد يادمان‏ ها و محوطه‏ ها در محيط هاي پيرامون آنها-حفاظت‏ از ميراث فرهنگي در مناظر شهري و مناظر طبيعي در حال‏ تغيير و كسب اطلاع از طيف وسيع تجاربي كه مسيولين چين‏ و مقامات شناخته شده بين المللي،موسسات و متخصصين در تامين مراقبت و مديريت كافي از ساختارها،مناظر طبيعي، مناظر دريايي،مسيرهاي فرهنگي و محوطه‏ هاي باستان‏ شناسي-در بستر تغيير و توسعه پرشتاب به دست آورده‏اند؛ -توجه به حساسيت بين المللي و حرفه ‏اي نسبت به امر حفاظت از محيط هاي پيرامون يادمان‏ ها و محوطه‏ ها آنگونه‏ كه در متون ذيل اظهار شده است:منشور بين المللي حفاظت‏ و مرمت يادمان‏ها و محوطه‏ ها- منشور و نيز(1964)- و بسياري از متوني كه با الهام گرفتن از منشور و نيز و بخصوص‏ از طريق كميته‏ هاي ملي و بين المللي ايكوموس تدوين شده‏ اند،همچنين سند نارا در مورد اصالت(1994) و قطعنامه ‏هاي‏ پاياني و توصيه ‏نامه‏ هاي مصوب نشست‏ هاي بين المللي نظير بيانيه هوي آن در مورد حفاظت از نواحي تاريخي در آسيا( 2003)،بيانيه بهبود وضعيت ميراث فرهنگي بم(2004)،و بيانيه سيول در مورد توريسم در شهرها و مناطق تاريخي‏ آسيا(2005)؛

-توجه به اشاره ‏هايي كه در كنوانسيون‏ ها و توصيه‏ نامه‏ هاي‏ يونسكو راجع به مفهوم محيط پيرامون شده است،از جمله‏ توصيه ‏نامه راجع به صيانت از زيبايي و ويژگي مناظر و محوطه‏ ها(1962)،توصيه ‏نامه راجع به حفظ اموال فرهنگي‏ در معرض خطر بواسطه فعاليت‏ هاي عمومي يا خصوصي( 1968)توصيه ‏نامه راجع به صيانت و نقش معاصر مناطق‏ تاريخي(1976)،كنوانسيون صيانت از ميراث فرهنگي‏ ناملموس(2003) و بخصوص كنوانسيون ميراث جهان( 1972)و رهنمودهاي عملياتي آن كنوانسيون كه در اين اسناد، محيط پيرامون به منزله ويژگي مشخصه اصالت دانسته شده و نيازمند حمايت از طريق ايجاد مناطق حايل معرفي شده است‏ و توجه به فرصت مداومي كه اين امر براي همكاري بين‏ المللي و در حوزه چندين رشته علمي ميان ايكوموس، يونسكو و ديگر همكاران به همراه آورده و توسعه عناويني‏ چون اصالت يا حفاظت از مناظر طبيعي شهري تاريخي‏ مذكور در يادداشت تفاهم وين(2005)را سبب مي‏شود.

-تاكيد بر ضرورت توجه كافي به تغيير شكل‏ هاي سريع و يا روزافزون شهرها،مناظر طبيعي و مسيرهاي ميراث-كه حاصل‏ تغييرات در روش هاي زندگي،توسعه كشاورزي،توريسم يا سوانح فراگير ناشي از عوامل طبيعي يا انساني مي‏باشند-،و تاكيد بر ضرورت شناسايي رسمي،حمايت و تقويت كافي‏ حضور پرمعنايي كه ساختارها،محوطه‏ها و مناطق ميراث در محيط پيرامون خود دارند و درواقع اين روشي براي كاهش‏ تهديد جريانات تغيير شكل عليه كمال اصالت،معنا،ارزشها، انسجام و تنوع ميراث فرهنگي است؛

-بيانيه ذيل را كه حاوي يكسري اصول و توصيه‏هاست‏ ،تصويب مي‏كنند و آن را به استحضار سازمانهاي بين الدولي و غير دولتي،مقامات ملي و محلي كه قادر به كمك از طريق‏ وضع قانون،سياست‏گذاري،برنامه‏ريزي و مديريتبه منظور حمايت و حفاظت بهتر ساختارها،محوطه‏ها و مناطق ميراث‏ جهان در محيط پيرامون آنها هستند،مي‏رسانند.

تصديق سهم محيط پيرامون در اعتبار يادمان‏ها،محوطه‏ها و مناطق ميراث

1 ـ محيط پيرامون يك ساختار،محوطه يا منطقه تاريخي به‏ معناي محيط بي‏واسطه و گسترش يافته‏اي است كه بخشي‏ از اعتبار و ويژگي متمايز آن ساختار،محوطه يا منطقه را تشكيل داده و يا در آن اعتبار و ويژگي متمايز سهم دارد.، محيط پيرامون علاوه بر جنبه‏هاي مادي و بصري،تعامل با محيط طبيعي را نيز دربرمي‏گيرد؛اعمال اجتماعي يا معنوي‏ گذشته يا حال،رسوم،دانش سنتي،استفاده يا فعاليت‏ها و ديگر اشكال جنبه‏هاي ميراث فرهنگي ناملموس كه فضا و همچنين‏ زمينه فعلي و پوياي فرهنگي،اجتماعي و اقتصادي را ايجاد كرده و شكل مي‏دهد.

2 ـ ساختارها،محوطه‏ ها و مناطق ميراث در مقياس‏ هاي‏ گوناگون،شامل تك بناها و يا فضاهاي طراحي شده،شهر هاي تاريخي يا مناظر طبيعي شهري،مناظر طبيعي،مناظر طبيعي دريايي،مسيرهاي فرهنگي و محوطه‏هاي باستان‏ شناسي،اعتبار و ويژگي متمايز خود را از ارزش ‏هاي‏ شناخته شده اجتماعي و معنوي،تاريخي،هنري،زيبايي‏ شناختي،طبيعي،علمي،يا ديگر ارزش‏هاي فرهنگي خود اخذ مي‏كنند.آنها همچنين اعتبار و ويژگي متمايز خود را از ارتباطات پرمعنايشان با بستر و محيط پيرامون مادي، بصري،معنوي و غيره خود كسب مي‏كنند.

اين ارتباطات مي ‏تواند حاصل يك عمل آگاهانه و برنامه‏ ريزي شده،باور معنوي،رويدادهاي تاريخي،استفاده يا يك‏ روند تاريخي و زنده در طول زمان و از طريق سنت‏هاي‏ فرهنگي باشد.

درك،مستندسازي و توضيح محيط پيرامون در بسترهاي‏ گوناگون

3 ـ درك،مستندسازي و توضيح محيط پيرامون در تعريف‏ و تقدير از اعتبار ميراثي كه هر ساختار،محوطه يا منطقه‏ ضروري است.

تعريف محيط پيرامون مستلزم درك تاريخ،تكامل تدريجي و ويژگي نواحي اطراف ذخيره ميراث است.تعريف محيط پيرامون روندي است كه در آن به عوامل متعدد براي لحاظ ويژگي تجربه حضور و خود ذخيره ميراث توجه مي‏شود.

4 ـ درك محيط پيرامون به شيوه‏اي فراگير،مستلزم استفاده‏ از چند رشته علمي و استفاده از منابع اطلاعاتي مختلف‏ است.

منابع شامل مستندات ثبت شده رسمي و بايگاني‏ها، توصيفات هنري و علمي،تاريخ شفاهي و دانش سنتي، ديدگاه ‏هاي جوامع محلي و مرتبط همچنين تحليل نظريات و ديدگاه‏هاي هنري.

سنت‏ هاي فرهنگي،آيين ‏هاي مذهبي،اعمال و مفاهيم معنوي‏ همچنين تاريخ،نقشه‏برداري،ارزش ‏هاي محيط زيست‏ طبيعي،استفاده و ديگر عوامل به ايجاد طيف كامل ارزش ‏ها و ابعاد ملموس و ناملموس يك محيط پيرامون كمك مي‏ كنند. در تعريف محيط پيرامون بايد ويژگي و ارزش ‏هاي آن و ارتباطي كه با ذخيره ميراث دارد،بدقت و جزء به جزء مشخص شود.

توسعه ابزار و اقدامات برنامه‏ريزي براي حفاظت و مديريت محيطهاي پيرامون

5 ـ اجراي ابزار،سياست ‏ها،استراتژي‏ ها و اقدامات‏ قانونگذاري و برنامه ‏ريزي مؤثر به منظور مديريت پايدار محيط هاي پيرامون،مستلزم ثبات و تداوم به كارگيري‏ بسترهاي محلي يا فرهنگي كه در آنها كاربرد دارند؛ضمن‏ انعكاس آنها مي‏باشد.

ابزار مديريت محيط هاي پيرامون شامل تدابير قانونگذاري‏ مشخص،آموزش حرفه ‏اي،توسعه برنامه‏ ها يا سيستم‏ هاي‏ حفاظت و مديريت جامع و استفاده از روش ‏هاي علمي و كافي‏ برآورد تأثير بر ميراث مي‏باشد.

6 ـ وضع قوانين،مقررات و رهنمودهاي حمايت،حفاظت‏ و مديريت ساختارها،محوطه‏ها و مناطق ميراث بايد با هدف‏ حمايت يا ايجاد منطقه حائل در اطراف آنها صورت گيرد تا از اين طريق،اعتبار و ويژگي متمايز محيط پيرامون آنها انعكاس داده شده و حفاظت گردد.

7 ـ هنگام تنظيم اسناد برنامه‏ريزي،بايد پيش‏بيني‏هايي‏ براي كنترل كارآمد تأثير افزوده يا سريع بر محيطهاي‏ پيرامون به عمل آيد.

خطوط افق معتبر ساختمان‏ ها؛خطوط ديد و فاصله كافي ميان‏ هر ساخت و ساز جديد عمومي يا خصوصي و ساختارها، محوطه‏ها و مناطق ميراث در ارزيابي پيشگيري از تعرضات‏ بصري و فضايي يا استفاده نامتناسب از زمين در محيط هاي‏ پيرامون معتبر نقش اساسي دارند.

8 ـ شايسته است در ارزيابي‏هاي تأثير بر ميراث،به هر تحول و ساخت و ساز جديدي كه بر اعتبار ساختار ها،محوطه‏ها و مناطق ميراث و بر محيط پيرامونشان تأثير مي‏ گذارد،توجه شود.

ساخت و ساز و هر تحولي در محيط پيرامون ساختارها، محوطه ‏ها،و مناطق ميراث،بايد بطور مثبت به توضيح‏ اعتبار و ويژگي متمايز آنها و كمك به آن اعتبار و ويژگي‏ بيانجامد.

كنترل دايم تغيير موثر بر محيط پيرامون و مديريت آن

9 ـ نرخ تغيير و تاثيرات مجزا و تدريجي تغيير و تغيير شكل‏ محيط هاي پيرامون ساختارها،محوطه ‏ها و مناطق ميراث، روندي تاريخي است كه بايد دايما كنترل شده و مديريت‏ شود.

تغيير شكل اضافي و همچنين سريع مناظر طبيعي شهري يا روستايي،روش‏هاي زندگي،اقتصادها يا محيط زيست‏ طبيعي مي‏توانند تاثير اساسي يا جبران‏ناپذيري بر سهم واقعي‏ محيط پيرامون در اعتبار ساختار،محوطه،يا منطقه ميراث‏ بگذارند.

10 ـ تغيير در محيط پيرامون ساختارها،محوطه‏ ها و مناطق‏ ميراث بايد با هدف حفظ اعتبار فرهنگي و ويژگي متمايز آن‏ مديريت شود.

مديريت تغيير در محيط پيرامون ساختارها،محوطه ‏ها و مناطق ميراث،ضرور تا مستلزم پيشگيري يا ايجاد مانع در برابر تغيير نيست.

11 ـ لازم است در امر نظارت و كنترل،رهيافت ‏ها و اقداماتي براي تقدير و سنجش و نيز پيشگيري يا جبران

زوال،لطمه وارده به اعتبار يا ناچيزشماري آن و پيشنهاد اصلاح اقدامات حفاظت،مديريت و توضيح،تعيين مي‏شود.

شاخص‏هاي كمي و كيفي براي ارزيابي سهم محيط پيرامون‏ در اعتبار ساختار،محوطه و منطقه ميراث هم بايد ايجاد و گسترش يابد.

شاخص ‏هاي نظارت و كنترل بايد شامل جنبه ‏هاي مادي‏ چون تجاوز به منظرها،خطوط افق‏هاي مريي ساختمان‏ ها يا فضاهاي،باز،به آلودگي هوا،آلودگي صوتي و نيز ابعاد اقتصادي،اجتماعي و فرهنگي باشند.

كار با جوامع محلي،تشكل‏ هاي متخصصين رشته‏ هاي‏ علمي و جوامع بين المللي به منظور همكاري و آگاه‏سازي‏ در راستاي حفاظت و مديريت محوطه‏ ها

12 ـ همكاري و به كارگيري جوامع مرتبط و محلي به عنوان‏ بخشي از استراتژي ‏هاي پايدار در حال توسعه براي‏ حفاظت و مديريت محيط هاي پيرامون،ضرورت دارد.

لازم است استفاده از رشته ‏هاي علمي مختلف و ايجاد ارتباط ميان آنها به عنوان يك اقدام استاندارد در امر حفاظت و مديريت محيط هاي پيرامون مدنظر قرار گيرد.حوزه‏ هاي‏ مرتبط با ميراث فرهنگي شامل معماري،برنامه ‏ريزي شهري و منطقه ‏اي،برنامه ‏ريزي منظره،مهندسي،انسان‏شناسي، تاريخ،باستان‏شناسي،مردم‏شناسي،موزه‏داري و بايگاني‏ ها مي ‏باشند.

همكاري با موسسات و متخصصين در حوزه ميراث طبيعي نيز بايد به عنوان بخش مكمل اقدام مناسب در شناسايي،حمايت‏ ،معرفي و توضيح ساختارها،محوطه‏ها يا مناطق ميراث در محيط پيرامونشان،ترغيب گردد.

13 ـ لازم است آموزش حرفه‏اي،توضيح،آموزش جامعه‏ و آگاه‏سازي عمومي ترغيب شود تا اينگونه همكاري‏ها و تقسيم دانش تقويت شده و همچنين اهداف حفاظت ترويج‏ شده و،بهبود كارايي ابزار حمايت،برنامه‏هاي مديريت و ديگر وسايل مربوطه بهبود يابد.

تجربه،دانش و ابزاري كه بواسطه حفاظت از تك بناها، محوطه‏ها و مناطق ميراث به دست آمده‏اند،بايد در تكميل‏ مديريت محيط پيرامون آنها هم مورد استفاده قرار گيرند.

ضروري است منابع اقتصادي براي تحقيق،ارزيابي و برنامه‏ ريزي استراتژيك حفاظت و مديريت محيط پيرامون ساختارها ،محوطه‏ها ومناطق ميراث تخصيص داده شود.

آگاهي از اعتبار ابعاد مختلف محيط پيرامون،وظيفه مشترك‏ صاحبان حرف،موسسات،جوامع مرتبط و محلي است.آنها بايد هنگام اتخاذ تصميم،به ابعاد ملموس و غير ملموس‏ محيطهاي پيرامون توجه داشته باشند.

محيط هاي پيرامون توجه داشته باشند.

تصويب شده در 21 اكتبر 2005 در شيان(چين)

 

جايگاهي كه يك مكان خاص (مقصد ) گردشگري در بين عموم دارد، وسيلۀ معرفي آن مقصد و معماري براي ارزيابي آن است . بعضي مكان ها يا فعاليت هاي خاص ، گردشگري سيمايي متفاوت و مجزا از كشوري كه در آن قرار گرفته اند ارائه مي كنند ، البته در ساير موارد ، سيماي عمومي خود كشور غالب است .

سيماي عمومي ، يك تصور كاملاً ذهني و كلي است يعني ويژگي هاي فرعي يك مكان گردشگري ، ماهيت آن مكان و نظر مردم در مورد آن اگر سيماي عمومي مثبت باشد، مردم از آن مكان ديدن مي كنند و در غير اين صورت از رفتن به آنجا برخورداري خواهند كرد . از آن مكان ديدن مي كنند ودر غير اين صورت از رفتن به آنجا خودداري خواهند كرد . اين سيماي عمومي طي چند سال ايجاد مي شود. سيماي عمومي، محصول تاريخ ، عوامل مؤثر فرهنگي و همچنين افسانه ها و حماسه هاست . جايگاه محصول همچنين تحت تأثير نگرش هاي سياسي داخلي و خارجي قرار دارد.

البته سيماي عمومي يك مقصد گردشگري از بازاري به بازار ديگر تفاوت مي كند. وجهۀ عمومي فرانسه نزد ژاپني ها متفاوت است از سيماي عمومي فرانسه نزد ايتاليايي ها . اين سيما منفي نيست ، اما متفاوت است . به عنوان مثال ، ايرلند در آمريكا از وجهۀ عمومي خوبي برخوردار است . آفريقاي جنوبي ـ طي حكومت تبعيض نژادي ـ سيماي عمومي بسيار منفي داشت . در نتيجه بسياري از مسافرت به اين كشور خودداري مي كردند . البته تغيير و تحولات سياسي كه منجر به لغو نظام تبعيض نژادي در اين كشور شد، سيماي عمومي اين كشور را تغيير داده است .

سيما و جايگاه يك مقصد گردشگري همچنين تحت تأثير نقل قول ها و اظهارات اشخاصي است كه قبلاً به آنجا سفر كرده اند شخصيت هاي مهم ممكن است چيزهاي خوبي در مورد يك مقصد بگويند . اگر شركت ها و دفاتر مسافرتي و گردشگري معتبر و معروف فرهنگي تورهايي را به مقصد كشوري خاص برپا نموده و تبليغ كنند، سيماي عمومي آن كشور را ارتقا مي دهند .

به طور كلي ايجاد ذهنيتي مثبت گردشگري ، مدت زمان زيادي طول مي كشد . ارزيابي اين سيماي عمومي يا تغيير اساسي آن ، در كوتاه مدت بسيار دشوار و چه بسا غير ممكن است . بهره گيري از عمليات تبليغ و پيشبرد كه عموماً گران و پرهزينه نيز هستند ، هميشه مؤثر نيست و مطمئناً تقويت جنبه هاي مثبت سيماي عمومي يك مقصد گردشگري ، آسانتر و بهتر از تلاش در جهت تغيير يا تصحيح يك تصور منفي است .

ايجاد ، تقويت و تثبيت سيماي عمومي يك مقصد گردشگري ، به انجام تلاش هاي گسترده و مستمر نياز دارد مقصد يا مقاصد مورد نظر را بايد در تمام نمايشگاه هاي بين المللي مهم و بزرگ عرضه و معرفي نمود بايد رسانه ها را تشويق كرد تا در مورد آن سخن بگويند و مطلب بنويسند . بايد همه نويسندگان ، فيلم سازان ، گزارشگران ، روزنامه نگاران و نظريه پردازان را تشويق نمود كه به اين موضوع بپردازند .عمليات پيشبرد (ترويج) و تبليغ بايد بر روي جذاب ترين ويژگي هاي اصلي وفرعي مقصد گردشگري متمركز شوند . به عنوان مثال ، جزاير « ساموآي غربي » علاوه بر اينكه از همه جاذبه هاي دلپذير جزاير پولينزي برخوردار است ، مأمن و پناهگاه رابرت لوئيس استيونس ، شاعر و داستان سراي اسكاتلندي (1850- 1894 ) نيز هست .

به سبب اهميت و نقش سيماي عمومي در گردشگري ، اين مورد مهم ، به عنوان يكي از عناصر مستقل در آميختۀ بازاريابي گردشگري مورد توجه قرار مي گيرد عنصر ديگر يعني قيمت ، ارتباطي بسيار نزديك و تنگاتنگ با سيماي عمومي دارد. قيمت بايد سبب تقويت وجهۀ عمومي مقصد گردشگري شود ، نه اينكه به طور غير مستقيم آن را تضعيف كند . به چند نكته مهم در اين باره اشاره مي كنيم .

v    سيماي عمومي يك مقصد گردشگري ممكن است از بازاري به بازار ديگر تفاوت كند.

v    سيماي عمومي طي زمان ايجاد مي شود، كه نتيجۀ اظهارات ديدار كنندگان و مجموعه اي از عمليات تبليغي است .

v    بايد همواره سيماي عمومي را حفظ و تقويت نمود.

v    نگرش ها و مسائل سياسي بر سيماي عمومي يك مقصد تأثير گذار هستند.

v    بايد همواره اهميت آن را مورد توجه قرار داد ـ همواره بايد در مورد يك مقصد گردشگري سخن بگويند و مطلب بنويسند.

v    قيمت بايد موجب تقويت سيماي عمومي يك مقصد شود.

يك بار كه مردم از مكاني گردشگري ديدن مي كنند، از آن مكان يك سيماي عمومي در ذهن خود مي سازند بنابراين آنچه كه آنها در مورد آن مكان و به هنگام مراجعه به محل سكونت خود به ديگران مي گويند ، تأثير به سزايي در افزايش يا كاهش سيماي عمومي آن مكان خواهد داشت .